موسیقی

سید علی اصغر کردستانی

سید علی اصغر کردستانی ، در سال 1260 خورشیدی  در روستای  صلوات آباد ، نزدیک سنندج به دنیا آمد.

پدرش  سید نظام الدین که از سادات معروف منطقه و فر دین دار و پرهیزکاری بود ، فرزند را از نوجوانی به مکتب یکی از مشایخ بزرگ دینی سنندج فرستاد و علی اصغر پس از چند سال تلمذ در آن مکتب ، در قرائت قرآن به استادی رسید و به خاطر صدای خوش و رسایی که داشت ،شهرت و آوازه اش از زادگاه مادری اش فراتر رفت.

 

صفای باطن و فروتنی سید ، افزون بر حسم و موهبت خدایی صدایش ، دلهای مشتاقان بیشماری را تسخیر کرد و از آنجا که انسانی بی تکبر و بخشنده بود و نغمه های روح پرورش را بی دریغ نثار دوستدارانش می کرد ، دیری نپایید که به محافل انس و به ویژه مجالس خوانین و بزرگان کردستان راه یافت. در همین محافل و مجالس بود که شیفتگان بسیاری را در حلقه ی ارادت خویش در آوردو به تشویق یکی از آنها که از خاندان آصف دیوان و از خوانین معروف سنندج بود ، به تهران آمد و صفحاتی را به فارسی و کردی ضبط کرد.

 

استاد کردستانی

 

درباره ی چگونگی سفر او به تهران و آشنایی اش با ردیف دستگاهی موسیقی ایرانی ، اطلاعات دقیق و مستندی در دست نیست و آنچه که تا کنون در این مورد نوشته شده ، بیشتر مبتنی بر خاطرات پراکنده ی نزدیکان او و نیز حدس و گمان های مطلعان موسیقی بوده است. آقای عباس کمندی در کتاب کوچک و مختصری که با عنوان " سید علی اصغر کردستانی " در سال 1364 منتشر کردند ، نوشته اند :

 

« ... یک شب در تهران و در منزل یکی از رجال مملکتی با حضور دولتمندان و هنرمندان و ادبای تراز اول ، جشنی بر پا می شود. سردار اعظم ، سید را همراه با خود به آن جشن می برد. یکی از خوانندگان آن جشن ، قمرالملوک بود ... بعد از خاتمه ی آواز قمر ، سید به وسیله ی سردار اعظم به حاضرین معرفی و از وی تقاضای خواندن می شود... سید صدای خود را یک بالاتر از صدای قمر وسعت داده و با تمام قدرت شروع به خواندن میکند و تمام اهل مجلس و خصوصا موسیقیدانان را به تعجب و تحسین وا میدارد ... با مخارج سردار اعظم ، سید خدود یک ماه در تهران ماند و در یک شرکت صفحه پرکنی به نام پلیفون حدود سی آهنگ متفاوت ،همراه ارکستر بر صفحه ی گرامافون ضبط کرد ... از نام و نشان نوازندگان همراه وی اطلاعی در دست نیست ... صفحات سید بعد ها در میان منتقدین کردستان پراکنده شد و به مرور به علت دست به دست شدن زیاد ، تعدادی از آنها از بین رفت و مابقی که حدود سیزده آهنگ است ، بعد از تاسیس رادیو سنندج در سال 1327 یا 28 از خانواده ی آصف دیوان به دست آمد و جهت استفاده ی عموم کپی برداری شد ... آنچه از صدای سید و نحوه ی اجرای آهنگ هایش مشخص است ، این است که سید به طور مسلم موسیقی ایرانی را میشناخته است . اما چگونه و در کجا و با چه امکاناتی به این شناخت رسیده ، جای بحث و گفتگوست... به نظر نگارنده چون در آن زمان و قبل از رفتن سید به تهران ، سنندج به مدت یک سال تبعیدگاه عارف قزوینی ، شاعر و ترانه ی سرای  معروف  ایران بود و چون عارف در آن مدت به منزل خوانین سنندج به خصوص منزل آصف دیوان رفت و آمد داشت ، مثلماً صدای سید از نظر عارف مکتوم نمانده و احتمالا جلساتی با هم داشته اند و با توجه به نحوه ی به کار گیری تحریرات در صدای سید علی اصغر و شباهت آن با آهنگهای عارف قزوینی و نحوه ی تحریرات به کار گرفته در آنها ، به احتمال زیاد ، سید موسیقی را از عارف آموخته و یا حد اقل نحوه ی صوت پردازی سید ، بدون دخالت عارف نبوده است. اگر غیر از این باشد، سید علی اصغر خود ابداع کننده ی این سبک در موسیقی کردی است. چرا که نحوه ی خواندن سید و به کارگیری تحریرات ریز در صدای وی مخصوص خود اوست و چنین سبکی در هیچ کجای کردستان ، به جز سنندج و در نواحی صلوات آباد ، وجود نداشته و ندارد ... »

 

لحن محزون و بسیار دلنشین و وسعت صدا و تحریرهای ریز پی در پی در صدای اوج ، از ویژگی های آواز سید علی اصغر کردستانی است. آوای جانسوز و دلنشین او حتی شنوندگانی را که به زبان کردی آشنا نیستند و مفهوم کلمات آوازها و ترانه های او را نمی دانند ، مجذوب و محظوظ می کند. وی در سال 1315 وفات یافت و در زادگاهش ، صلوات آباد ، به خاک سپرده شد.

 

روانش شاد باد ...

 

 

 

قطعاتی باصدای استاد سید علی اصغر کردستانی :

 

 

 

1 - سه گاه  -- { 2,62  mb }

 

2 - آواز ابوعطا ( حجاز )  -- { 2,26  mb }

 

3 - آواز دشتی ( غم انگیز ) -- { 2,70  mb }

 

4 - درد هجران  -- { 3,01  mb }

 

5 - یار غزال  -- { 2,51  mb }

 

6 - زردی خزان -- { 2,81  mb }

 

 

 

 

پ . ن :

 

نوازندگانی که در این آثار استاد کردستانی راهمراهی نمودند :

 

سلیم خان ( ویولن ) - نصرالله زرین پنجه ( تار ) - مهدی نوایی ( نی ) - موسی نی داوود ( ویولن ) - مرتضی نی داوود ( تار )

 

 

 

 

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

بی ارتباط با مطلب :

 

درست یک سال پیش ، در چنین روزهایی ، به طور خیلی اتفاقی ، اقدام به ساخت این وبلاگ (موسیقی ایرانی) نمودم. در ابتدا خیلی برایم جدی نبود؛ اما کم کم به این فکر کردم که این صفحه اینترنتی میتونه پنجره ای باشه برای معرفی موسیقی ایران عزیز ( موسیقی ای که عمیقاً به اون عشق می ورزم ) به مردم فارسی زبان و علاقه مند به فرهنگ و سنت های این آب و خاک .

 

حالا یک سالی از این آغاز میگذره ... هدفم در تمام این مدّت ، فقط و فقط اعتلای موسیقی والای ایرانی بوده و هست و خودم رو خدمتگزار این موسیقی میدونم.

 

این که تا چه اندازه در رسیدن به این هدف موفق بودم ، قضاوتش با شما دوستان مهربان و  گرامی ام .

 

یقیناْ کاستی هایی بوده و هست؛ امیدوارم به بزرگواری خود ببخشایید و باراهنمایی های خود به ادامه ی راه دلگرمم کنید.

 

 

 

شاد باشید و روزگار به کامتان باد .

 

محمود صالحی    

 

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

یک خبر :

 

جایزه انساندوستی فرانسه به استاد اکبر گلپایگانی اهدا شد.

 

برای مطالعه خبر به این آدرس مراجعه کنید :

 

http://www.akbargolpayegani.com/_main.html